- Μακρά Τείχη
- Ονομασία δύο τειχών ελληνικών πόλεων της κλασικής εποχής. 1. Ονομασία δύο τμημάτων τειχών, τα οποία ένωναν την Αθήνα με τον Πειραιά και αποτελούσαν μέρος του μεγάλου αμυντικού έργου του αθηναϊκού κράτους. Διακρίνονταν στο Βόρειο, στο Νότιο ή διά μέσου και στο Φαληρικό τείχος, και προστάτευαν το εκτεθειμένο σε κάθε εχθρική επιδρομή τμήμα μεταξύ Αθήνας και Πειραιά. Σύμφωνα με τον Θουκυδίδη, η κατασκευή των Μ.Τ. άρχισε περίπου το 461 π.Χ., ενώ κατά τον Παυσανία κατασκευάστηκαν από τον Θεμιστοκλή, μαζί με τα τείχη του περιβόλου της Αθήνας και του Πειραιά. Αρχικά χτίστηκαν το Φαληρικό και το Βόρειο τείχος και αργότερα, επειδή μεγάλη έκταση έμενε ακάλυπτη, αποφασίστηκε η οικοδόμηση και του διά μέσου ή Νότιου σκέλους. Για την κατασκευή του τελευταίου, που άρχισε το 445 π.Χ., ο Περικλής ζήτησε και πέτυχε την έγκριση των Αθηναίων (Πλάτωνος, Γοργίας 455 ε.). Εργολάβος ήταν ο περίφημος Καλλικράτης, που μαζί με τον Ικτίνο δημιούργησαν τον Παρθενώνα. Μετά το τέλος του Πελοποννησιακού πολέμου (404), ο Λύσανδρος γκρέμισε τα δύο σκέλη σε έκταση 10 σταδίων αφήνοντας 30 στάδια άθικτα. Το 394 π.Χ. μετά τη νίκη στην Κνίδο, παράλληλα με την ανοικοδόμηση της Αθήνας, ο Κόνων άρχισε να ανοικοδομεί και τα Μ.Τ. Στους μακεδονικούς χρόνους εγκαταλείφθηκαν και στα χρόνια του Φίλιππου Ε’ ερημώθηκαν. Τα τελευταία χρόνια, σε διάφορες ανασκαφές έχουν βρεθεί τμήματα των M.T. κατά μήκος της σημερινής οδού Πειραιώς, κοντά στην οδό Καραολή και Δημητρίου, στη διασταύρωση των οδών Σουλτάνη και Καραολή και Δημητρίου, στο Μοσχάτο, κοντά στον σιδηροδρομικό σταθμό κ.α. Στην οικοδόμηση των M.T. χρησιμοποιήθηκαν μεγάλοι ογκόλιθοι και πλιθιά ή λιθοβόλημα στο εσωτερικό ως γέμισμα. 2. Ονομασία τείχους που χτίστηκε το 461 π.Χ. στα Μέγαρα για τη μεγαλύτερη ασφάλεια της πόλης και για την προστασία της επικοινωνίας της με το λιμάνι Νίσαια. Τα M.T. των Μεγάρων κατασκευάστηκαν εκατέρωθεν της Ευθείας οδού, η οποία ξεκινούσε από την αγορά των Μεγάρων, διέσχιζε την πόλη και οδηγούσε κατευθείαν στο λιμάνι. Από ανασκαφές που έγιναν κατά καιρούς βρέθηκαν ίχνη της αρχαίας οδού.
Dictionary of Greek. 2013.